Poznając mechanizm rozliczania dostawy wody do twojego mieszkania łatwiej ci będzie ocenić czy płacisz tylko za swoje zużycie wody i czy „przypadkiem” nie finansujesz czyjegoś „cwaniactwa” lub „niedbalstwa”. Z tego artykułu dowiesz się jakie są stosowane sposoby rozliczania i jak takie rozliczenie jest wykonywane przez księgowość (lub przez administratora).
Jak rozlicza się wodę we wspólnotach mieszkaniowych?
Zacznijmy od podstawowej wiedzy. Woda za którą płacisz jest dostarczana zbiorczo do całego budynku. Jeśli twoja wspólnota składa się z kilku budynków, to każdy z nich z reguły ma swoje własne przyłącze tzw. punkt poboru. W każdym budynku jest hydrofornia, z której wychodzą rury transportujące wodę do wszystkich mieszkań i lokali użytkowych (jeśli takie są w budynku). Wspólnota dostaje jedną zbiorczą fakturę za wodę dostarczoną do budynku.
Jak dzieli się zużycie wody dostarczonej do budynku na zużycie w poszczególnych mieszkaniach / lokalach?
Pewnie myślisz: do budynku dostarczyli np. 100 m3 wody , w mieszkaniach są liczniki i one załatwiają sprawę podziału. Otóż nie do końca tak jest.
Po pierwsze w budynku korzysta się z wody do sprzątania i do podlewania roślin (jeśli wspólnota ma jakieś tereny zielone i zdecydowała się je podlewać) – jest to woda, za którą wszyscy właściciele płacą solidarnie.
Po drugie czasami w budynku są instalowanie urządzenia filtrujące wodę, a zamontowane w nich filtry wymagają okresowego płukania. Na co jest zużywana woda – to też jest to woda, za którą wszyscy właściciele płacą solidarnie.
Po trzecie liczniki zamontowane w lokalach mierzą dostarczoną wodę z pewną niedokładnością z tzw. błędami dopuszczalnymi. Jest to określone w odpowiednim akcie prawnym (ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI z dnia 23 października 2007 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać wodomierze, oraz szczegółowego zakresu sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych: „Błędy graniczne dopuszczalne przy legalizacji wodomierzy, wynoszą: 1) ±2 % - w przedziale górnym zakresu obciążeń (Q2 ≤ Q ≤ Q4), dla wodomierzy do wody o temperaturze od 0,1 °C do 30 °C; 2) ±3 % - w przedziale górnym zakresu obciążeń (Q2 ≤ Q ≤ Q4), dla wodomierzy do wody o temperaturze od 30 °C do 90 °C; 3) ±5 % - w przedziale dolnym zakresu obciążeń (Q1 ≤ Q ≤ Q2), niezależnie od temperatury wody.”)
Wreszcie po czwarte cześć wodomierzy się psuje, a część działa nieprawidłowo np. „chodzi do tyłu”. Bo w mieszkaniu jest zamontowana bateria z mieszaczem ciepłej i zimnej wody, który zimną wodę wtłacza do instalacji wody ciepłej itp.
Licznik główny wody, a podliczniki lokalowe
Tak więc podstawą do rozliczenia właściciela mieszkania za zużycie wody są wskazania wodomierzy lokalowych. Ale ze względu na wymienione powyżej „niedoskonałości” rozliczenie każdorazowo wymaga uważnej analizy.
Przy wodomierzach z odczytem elektronicznym (oczywiście w okresie gdy spełniają warunek pełnej legalizacji) w większości przypadków zużycie wykazywane na wodomierzu jest adekwatne z faktycznym zużyciem wody w lokalu. Nakładki radiowe na liczniki wychwytują również zużycie wsteczne – cofanie się wody – dzięki temu można zapobiegać takim przypadkom np. przez montaż odpowiednich zaworów.
Zdecydowanie gorzej jest gdy zamontowane wodomierze są niskiej jakości i się psują w trakcie okresu użytkowania. Wówczas okazuje się np. że w lokalu zamieszkałym przez 4 osobową rodzinę półroczne zużycie wody zimnej jest na poziomie 2 m3 (poziom zużycia nieosiągalny nawet przy bardzo rygorystycznym oszczędzaniu wody)
Co się dzieje gdy wskazania zużycia wody na wodomierzach zamontowanych w mieszkaniach nie są wiarygodne?
Wówczas stosuje się wyliczenia zużycia wody. Takie wyliczenia wymagają dość sporego nakładu pracy i niestety nie wszyscy księgowi lub administratorzy „wkładają w to wystarczająco dużo pracy”. Zobacz artykuł jak rozpoznać, że wartości zużycia wody w mieszkaniu są brane z „sufitu”?
Jak się liczy tzw. Ryczałty zużycia wody?
Sposób naliczania zryczałtowanego zużycia wody w mieszkaniu, w którym wodomierze nie działają prawidłowo lub nie został dla nich zrobiony odczyt przeważnie jest regulowany w Regulaminie rozliczania mediów we wspólnocie mieszkaniowej. Zapisy w regulaminach dotyczące sposobu określania zużycia wody dla lokalu bez poprawnego odczytu liczników są różne. Jedne są lepsze drugie - nazwijmy to - mało logiczne (niektóre z nich są wręcz szkodliwe).
Na potrzeby tego artykułu omówię tylko te, które można uzasadnić logicznie:
Sposób pierwszy: jeśli w lokalu było zrobione rozliczenie wody za poprzedni okres rozliczeniowy na podstawie odczytów prawidłowo działających wodomierzy, to dla bieżącego okresu rozliczeniowego przypisuje się zużycie z poprzedniego okresu. Ten sposób jest całkiem logiczny, ale zakłada, że w lokalu w obu okresach mieszkała taka sama liczba lokatorów i zużywano tam wodę w taki sam sposób.
Drugi sposób: na podstawie wszystkich prawidłowo działających wodomierzy w budynku określa się tzw. średnie zużycie wody na licznik. Tak określone średnie zużycie przypisuje się do liczników, których nie można było odczytać lub ewidentnie nie działały. Logika tego sposobu opiera się na statystyce i jeśli jest wykonywana oddzielnie dla liczników zimnej i ciepłej wody, to się sprawdza w praktyce.
Trzeci sposób: od całości dostarczonej do budynku wody odejmuje się zużycie z wszystkich prawidłowo działających wodomierzy lokalowych oraz odejmuje się wodę zużytą na cele wspólne (tej zużywanej na np. mycie korytarzy). Tak wyliczoną ilość wody dzieli się na lokale, dla których nie ma odczytów wodomierzy. W tej metodzie z założenia pomija się pustostany bez odczytów liczników (w pustostanach jest przypisywane zerowe zużycie wody) oraz robi się założenie, że tak wyliczona woda dzielona jest po równo na lokale bez odczytów wodomierzy.
Co powinno zawierać prawidłowo zrobione rozliczenie wody?
Prawidłowo zrobione rozliczenie wody powinno być czytelne, przejrzyste i łatwe do zrozumienia, aby właściciel mieszkania mógł dokładnie sprawdzić swoje zobowiązania finansowe związane z zużyciem wody.